İshal Nedir

 İshal Nedir

Polifaktöriyel bir semptom olan ishal hastalık olarak tanımlanmaz. Sulu dışkı, sık dışkılama ve dışkıda artış durumu ishal olarak kabul edilir. İshal olan kişilerin dışkısının en az %70 i sıvıdır ve günde 250 gr dan fazla dışkı yaparlar. Ağır seyreden ishallerde günde 13-14 lt su kaybedilir. Günde üç defadan fazla sıvı dışkılanma Dünya Sağlık Örgütü tarafından ishal olarak tanımlanır. Dünya genelinde 5 yaş altı çocukların ölüm nedenleri arasında ishal ikinci sıradadır. Her yıl ortalama 1,5 milyon bebek ishal nedeni ile ölür. Özellikle 2 yaşından küçük çocuklarda ishal ölümcül olabilmektedir. Bu nedenle ishal belirtileri görülen 2 yaşındaki çocuklar doktora götürülmelidir.

İshal Nedenleri

Günlük hayatı oldukça zorlaştıran ishal ile ilgili ishal nasıl geçer, ishal neden olur gibi sorular sıkça sorulmaktadır. Kalın bağırsağın yeterince sıvı emmemesi ishale sebep olur. Yemekler kalın bağırsağa ulaştığında sindirilmiştir ve sıvı durumdadır. Kalın bağırsak sıvının bir kısmını emerek kalan yemek kalıntılarını yarı katı bir halde bırakır. Kalın bağırsağın farklı etkenlerden dolayı sıvıyı ememesi dışkının sulu atılmasına neden oluyor.
İshale en çok viral enfeksiyonlar ve bakteriyel toksinler neden olur. Bu sebeplerden ishal olan kişiler birkaç günde, en çok bir haftada iyileşirler. C vitamini ve magnezyumun tüketiminin fazla olması da ishal sebebi olabilir. Kötü beslenen ve hastalıklı kişilerde ishal yoğun su kaybı yaşanmasına sebep olur ve tedavi edilmediğinde ölümcül olabilir.
Viral enfeksiyonlar ve bakteriyel toksinler dışında ishale neden olan dizanteri, kolera, botulizm ve crohn gibi daha ciddi  hastalıklar da vardır. Apandisit patlamasında ishal sık görülen bir durumdur.

İshal Belirtileri

En çok görülen ishal belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Sulu dışkı
• Acil tuvalete gitme hissi ve büyük abdesti tutmada zorlanma.
• Normalin üzerinde dışkılama.
• Susuzluk, bulantı ve kusma
• Yüksek ateş
• Halsizlik ve kendini güçsüz hissetme
• Karın ağrısı ve gaz

İshal belirtileri ishalin şiddetine göre değişkenlik gösterir. İshalin şiddetine göre vücudun su  kaybı artacağından belirtileri de daha şiddetli olur.

Sürekli İshal Nedenleri

İshal genellikle birkaç günde geçer. Kaybedilen sıvının yerine yeni sıvı alınması da çoğu zaman ishalin tedavisi için yeterli olur. Uzun süren ve sık sık tekrarlayan ishallerde ise durum farklıdır. Böyle durumlarda doktora başvurulmalı. Uzun süren ve tekrarlayan ishaller ciddi bir hastalığın habercisi olabilir.

İshale Ne İyi Gelir

İshal olan kişiler bol yoğurt tüketmeli. Yoğurttaki faydalı bakteriler bağırsakları temizler hızlı iyileşmeye yardımcı olur. Gül yaprakları, kestane yaprakları şeftali kaynatılıp içildiğinde yine ishale iyi gelecektir. İshale ne iyi gelir denildiğinde demli siyah çay, zencefil çayı, yeşil çay ve papatya çayı da unutulmamalı.

İshal Nasıl Geçer

İshal genellikle enfeksiyonlardan kaynaklanan bir durumdur. Enfeksiyon kaynaklı ishaller birkaç günde kendiliğinden geçer. Çocuklarda ishal 5-7 günde geçer. Nadiren 2 haftayı bulur. Yetişkinlerde ise iyileşme süresi 3-4 gündür. Nadiren 1 haftayı bulur. İshal gündelik hayatta insanları zor durumda bırakır ve günlük aktiviteleri olumsuz etkiler. Bu nedenle  ishalin kendi kendine geçmesini beklemek yerine genellikle ishal nasıl geçer sorusun cevap aranmaktadır. Alınacak bazı tedbirler iyileşme sürecini hızlandırır ve ishal sürecinin daha rahat atlatılmasına yardımcı olur.

İshal Tedavisi

Son derece rahatsız edici bir durum olan ishal zaman zaman ciddi sonuçlara yol açabilmektedir. Ciddi durumlara daha çok uzun süreli ishaller sebep olmaktadır. Bu nedenle ishal tedavisi oldukça önemlidir. İshal Tedavisinde aşağıdaki uygulamalar faydalı olur:

ishal nasıl geçer

• İshal tedavisinde sıvı dengesi korunmalı. İshal vücudun su kaybetmesine neden olduğundan yeterli miktarda sıvı alınmalı.
• Beslenme ishal tedavisinde oldukça önemli. Düzenli, sık ve küçük öğünler şeklinde yeme düzeni oluşturulmalı.
• Sıvı kaybının fazla olduğu durumlarda damardan sıvı verilmesi gerekir.
• Tuz veya şeker çözeltisi içilebilir.
• Bakteri veya parazit kaynaklı ishallerde antibiyotik kullanımı gerekir. Antibiyotikler kulaktan dolma bilgilerle değil bir doktorun önerisi ile kullanılmalıdır.
• Hastalığın yayılmaması için hijyen oldukça önemlidir.
• Çinko desteği ishalin süresini ve miktarını azaltır.

İshale İyi Gelen Yiyecekler

İshal olan kişilerin baharatlı gıdalar, yağlı gıdalar, süt ürünleri, lif açısından zengin gıdalar, alkol,kola ve diğer kafeinli ürünler kullanmamalı. İshale iyi gelen yiyecekler e ise muz, pirinç, haşlanmış patates, sarımsak, zencefil, bal, kepek, keçi boynuzu, ekmek ve limon suyu sayılabilir. Bu gıdalardan:

• Pirinç: Düşük lif içeren pirinç dışkının sertleşmesine iyileşme süresinin hızlanmasına yardımcı olur.
• Muz: Muz sindirilmesi oldukça kolay ve hafif bir gıdadır. İshal sırasında kabedilen potasyum açısından oldukça zengindir. İshale iyi gelen yiyecekler arasında ilk sıralarda yer alır.
• Elma Sirkesi: Elma sirkesi bağırsakların ve tüm sindirim sisteminin temizlenmesine yardımcı olur. Sirke içinde barındırdığı pektin ile dışkının sertleşmesine ve iyileşme sürecinin hızlanmasına yardımcı olur.

İshal Diyet

ishal diyeti

SABAH: Az şekerli açık çay. Az yağlı salamura beyaz peynir. Kepeksiz ekmek.
ARA ÖĞÜN: Tuzlu ayran. Kabuksuz elma veya şeftali.
ÖĞLE: Az yağlı yayla çorbası. Peynirli makarna. Haşlanmış patates. Kepeksiz ekmek. Kabuksuz elma veya şeftali.
ARA ÖĞÜN: Tuzlu ayran. Kabuksuz elma veya şeftali. Haşlanmış patates.
AKŞAM: Az yağlı ve etsiz patates yemeği. Az yağlı pirinç pilavı. Yoğurt. Kabuksuz elma veya şeftali.

YATMADAN ÖNCE: Yoğurt.